ضرورت شستشو و آماده‌سازی سطح قبل از اعمال رنگ الکترواستاتیک (رنگ پودری)، حیاتی‌ترین مرحله در فرآیند رنگ‌آمیزی صنعتی است. بدون یک سطح کاملاً تمیز و آماده، رنگ پودری به درستی به سطح نمی‌چسبد و تمام مزایای آن، از جمله دوام و مقاومت در برابر خوردگی، از بین می‌رود.
دلایل لزوم شستشو قبل از رنگ الکترواستاتیک
هدف اصلی از شستشو و آماده‌سازی سطح، حذف آلودگی‌ها و ایجاد زیرساخت مناسب برای چسبندگی رنگ است.
۱. افزایش چسبندگی (Adhesion) 🔗
* حذف چربی و روغن: سطوح فلزی معمولاً دارای آلودگی‌هایی مانند چربی‌های پرس‌کاری، روغن‌های محافظ، گریس و آلودگی‌های محیطی هستند. وجود حتی یک لایه نازک چربی باعث می‌شود که رنگ نتواند تماس مولکولی کافی با سطح برقرار کند، در نتیجه چسبندگی به شدت کاهش یافته و رنگ پس از پخت یا مدتی کوتاه، پوسته پوسته شده و جدا می‌شود.
* جلوگیری از نقص‌های ظاهری: آلودگی‌ها باعث ایجاد عیوبی مانند سوزنی شدن (Pinholes)، پوست پرتقالی شدن و عدم یکنواختی در پوشش نهایی می‌شوند.
۲. حفاظت در برابر خوردگی (Corrosion Resistance) 🛡️
* حذف زنگ‌زدگی و اکسیدها: زنگ‌زدگی (اکسید آهن) باید به طور کامل از سطح پاک شود.
* ایجاد پوشش تبدیلی: فرآیند شستشو تنها به تمیزکاری ختم نمی‌شود، بلکه شامل مراحلی مانند فسفاته کاری (روی یا آهن) یا کروماته کاری است. این مواد شیمیایی، یک لایه زیرین (پوشش تبدیلی) ایجاد می‌کنند که:
* باعث افزایش مقاومت سطح در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی می‌شود.
* چسبندگی رنگ پودری را به صورت شیمیایی تقویت می‌کند.
۳. تضمین کیفیت و دوام نهایی ✨
* رنگ الکترواستاتیک به دلیل مقاومت بالا در برابر خراش، ضربه و مواد شیمیایی شناخته می‌شود. اگر سطح به درستی آماده نشود، مقاومت فیزیکی و شیمیایی پوشش نهایی کاهش می‌یابد و عمر مفید محصول رنگ‌شده کوتاه می‌شود.
مراحل کلیدی آماده‌سازی سطح
شستشو و آماده‌سازی سطح معمولاً یک فرآیند چند مرحله‌ای است که به روش غوطه‌وری (Deep) یا پاششی (Spray) انجام می‌شود:
* چربی‌گیری (Degreasing): استفاده از مواد شیمیایی قلیایی، اسیدی یا خنثی (داغ یا سرد) برای حذف کامل چربی‌ها و روغن‌ها.
* شستشو با آب: شستشوی قطعه با آب (معمولاً آب گرم) برای حذف کامل مواد شیمیایی چربی‌گیر.
* فسفاته/کروماته کاری (Conversion Coating): ایجاد یک لایه شیمیایی (مثل فسفات آهن یا روی) بر روی سطح فلز برای افزایش چسبندگی و مقاومت در برابر خوردگی.
* شستشوی نهایی: شستشو با آب سرد و سپس با آب دیونیزه شده (بدون یون) برای جلوگیری از باقی ماندن املاح معدنی که باعث لک یا کاهش کیفیت می‌شوند.
* خشک کردن: خشک کردن کامل قطعه در کوره خشک‌کن، چرا که رطوبت باقی‌مانده باعث ایجاد عیب در پوشش نهایی می‌شود.